Je zou kunnen stellen dat de de kleinste plaats in Nederland het dorpje Nieuw-Amsterdam is, gelegen in de provincie Drenthe. Het dorpje heeft ongeveer 1.300 inwoners en is gelegen aan de oever van het Stieltjeskanaal.
Nieuw-Amsterdam is een typisch Drents dorpje met een rustige en landelijke uitstraling. Het dorpje heeft een aantal kleine straatjes met voornamelijk laagbouwwoningen en boerderijen. Er zijn enkele winkels en voorzieningen, zoals een supermarkt, een bakker en een basisschool. Daarnaast heeft het dorpje een kerk en een aantal sportverenigingen.
In het centrum van het dorpje staat een standbeeld van Lodewijk van Heiden, een Nederlandse admiraal die tijdens de Russisch-Turkse Oorlog van 1768-1774 een belangrijke rol speelde. Ook is er een monument ter herdenking van de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog.
Het landschap rondom Nieuw-Amsterdam bestaat voornamelijk uit akkers, weilanden en bossen. In de omgeving zijn diverse wandel- en fietsroutes te vinden die langs deze landschappen voeren.
Is er dan geen kleinere plek?
Waarschijnlijk zijn er nu voldoende mensen die een plek kennen die wel een naam heeft en maar uit enkele huizen bestaat. Daarom is het van belang om de definitie van een plaats te hanteren. Dit is jammer genoeg wel voer voor discussie. Je hebt namelijk ook plekken zoals gehuchten en buurtschappen. Dit zijn dan geen woonplaatsen zoals we deze term hier hanteren.
Een plaats kan verwijzen naar elke vorm van bewoonde nederzetting, inclusief dorpen, steden en gehuchten. Het is een algemene term die wordt gebruikt om een gebied te beschrijven waar mensen wonen, werken en leven.
Een plaats, een dorp, een gehucht en een buurtschap zijn allemaal benamingen voor een nederzetting, maar er zijn enkele verschillen tussen deze begrippen.
Een plaats is over het algemeen een grotere nederzetting met een eigen naam en herkenbare grenzen. Een plaats heeft vaak een centrum met winkels, voorzieningen en huizen en wordt meestal aangeduid als een stad, dorp of kleine kern.
Een dorp is een specifieke vorm van een plaats en is over het algemeen kleiner dan een stad. Het heeft vaak een gemeenschapsgevoel en een landelijke sfeer. Dorpen hebben doorgaans een centraal punt zoals een dorpsplein of een kerk, en hebben vaak een eigen lokale bestuur en voorzieningen.
Een gehucht is een kleinere nederzetting dan een plaats en heeft meestal geen centrum. Gehuchten bestaan vaak uit enkele verspreid liggende boerderijen of huizen en hebben geen eigen naam. Gehuchten liggen vaak in landelijke gebieden en hebben een agrarische achtergrond.
Een buurtschap is vergelijkbaar met een gehucht, maar heeft meestal wel een eigen naam. Buurtschappen bestaan vaak uit enkele verspreid liggende huizen en boerderijen en hebben geen centrum. Net als gehuchten liggen buurtschappen vaak in landelijke gebieden.
Kortom, het belangrijkste verschil tussen een plaats, een dorp, een gehucht en een buurtschap is de grootte en het bestaan van een centrum met voorzieningen.
Persingen: Kleinste dorp in Nederland
Persingen wordt officieel erkend als het kleinste dorp van Nederland qua bevolkingsaantal. Het dorp is gelegen in de provincie Gelderland en heeft een bevolking van slechts ongeveer 20 mensen. Er zijn echter nog kleinere plaatsen in Nederland op basis van landoppervlakte.
Staverden: Kleinste stad van Nederland
De kleinste stad van Nederland is Staverden, gelegen in de provincie Gelderland. Staverden heeft officieel stadsrechten, maar heeft slechts ongeveer 40 inwoners. Het is echter de vraag of Staverden zich nog steeds een stad kan noemen, gezien de zeer kleine omvang van de plaats.
Wat is dan het kleinste buurtschap van Nederland?
Het kleinste buurtschap van Nederland is waarschijnlijk de buurtschap Munnikeburen, gelegen in de provincie Friesland. Munnikeburen heeft slechts enkele tientallen huizen en een handvol straten. Het is gelegen in de gemeente Weststellingwerf, in het zuidwesten van de provincie. Munnikeburen is een landelijk gebied met boerderijen en weilanden, en er zijn geen voorzieningen zoals winkels of scholen. Het is een typisch voorbeeld van een kleine Friese buurtschap, waar de gemeenschap vaak hecht is en de meeste bewoners elkaar goed kennen.
Volgens de meest recente gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) uit 2021, wonen er in Munnikeburen ongeveer 60 mensen.
Er zijn ook andere buurtschappen die voor de titel kleinste buurtschap van Nederland in aanmerking komen.
- Ossenwaard – gelegen in de gemeente Wijk bij Duurstede in de provincie Utrecht. Volgens de meest recente gegevens van het CBS uit 2021 heeft Ossenwaard slechts 20 inwoners.
- Schaluinen – gelegen in de gemeente Alphen-Chaam in de provincie Noord-Brabant. Schaluinen heeft volgens het CBS uit 2021 ongeveer 30 inwoners.
- Terkaple – gelegen in de gemeente De Fryske Marren in de provincie Friesland. Terkaple heeft volgens het CBS uit 2021 ongeveer 40 inwoners.
Het is echter belangrijk op te merken dat het aantal inwoners van deze buurtschappen voortdurend verandert en afhankelijk is van verschillende factoren, zoals geboorte, sterfte en migratie.